Przepisy antylichwiarskie
Pojęcie lichwy oznacza pobieranie wygórowanych odsetek od pożyczonych pieniędzy. Zjawisko to znane jest od zarania dziejów. Już w starożytności znane były praktyki pożyczania gotówki na pewien okres. Działalność ta była potępiana przez Kościół rzymskokatolicki więc zajęli się nią Żydzi i tak przez wiele stuleci system ten funkcjonował. Podobne podejście do problematyki pożyczania za odpowiednim oprocentowaniem mają muzułmanie, uznając lichwę za grzech. Może to wydać się paradoksem ale współcześnie funkcjonuje specyficzny model islamskich banków, które pożyczają pieniądze bez oprocentowania, w zamian oczekując jedynie spłaty sumy pożyczonych środków.
Jeżeli chodzi o Polskę, lichwa znana jest od średniowiecza. W okresie międzywojennym za lichwiarskie uznawano oprocentowanie powyżej 10% w skali roku. Obecnie chcąc chronić konsumentów przed takimi działaniami wprowadzono szereg przepisów ograniczających pożyczanie na zbyt wygórowany procent. Nowelizacja kodeksu cywilnego oraz ustawy o kredycie konsumenckim przewiduje maksymalne oprocentowanie na poziome czterokrotności stopy lombardowej Narodowego Banku Polskiego w stosunku rocznym. Oznacza to, że najwyższe oprocentowanie może wynieść niewiele ponad 20% w skali roku. Dodatkowo wprowadzono zapis dotyczący maksymalnych kwot opłat i prowizji związanych z udzielonym kredytem lub pożyczka. W związku z tym opłaty towarzyszące udzielonej pożyczce nie mogą być wyższe niż 5% pożyczki. Najważniejsze przepisy chroniące klientów przed lichwą nakładają obowiązek na instytucje finansowe informowania klientów o wysokości karnych odsetek, jak również warunków ich zmiany. Oprócz tego wymogiem jest ujawnienie kosztów upomnień oraz wezwań do zapłaty. Nowelizacja ustawy o kredycie konsumenckim daje pożyczkobiorcom uprawnienie do odstąpienia od umowy kredytu lub pożyczki w terminie 10 dni od chwili jej zawarcia bez podawania przyczyny.
Ustawodawca chcÄ…c chronić najsÅ‚abszych uczestników rynku, a wiÄ™c konsumentów nie przewidziaÅ‚ niestety pewnych mechanizmów, którymi posÅ‚ugujÄ… siÄ™ instytucje finansowe by obejść wspomniane przepisy. Zmiana przepisów miaÅ‚a spowodować ograniczenie lichwy oraz ucywilizowanie rynku finansowego. Obecnie można zaobserwować coraz wiÄ™kszÄ… liczbÄ™ przedsiÄ™biorców gotowych pożyczyć gotówkÄ™ w ciÄ…gu kilkunastu minut. Kredyty chwilowe, na telefon, a nawet przez smsa sÄ… dostÄ™pne niemal na zawoÅ‚anie. Åatwy dostÄ™p do takich produktów nie koresponduje z warunkami na jakich udzielana jest pożyczka. Zwykle za pożyczone 200 zÅ‚ przyjdzie nam zapÅ‚acić po upÅ‚ywie kilkunastu dni 300 zÅ‚. Dzieje siÄ™ tak przez sprytne dziaÅ‚anie rzutkich instytucji, które wprowadzajÄ… np. obowiÄ…zkowe ubezpieczenie transakcji kosztujÄ…ce bagatela 50 zÅ‚ lub poprzez opÅ‚atÄ™ zwiÄ…zanÄ… z prolongowaniem terminu spÅ‚aty pożyczki. Takie produkty zazwyczaj skierowane sÄ… do najbardziej zdesperowanych konsumentów, a co za tym idzie najbiedniejszych. PojawiajÄ… siÄ™ coraz liczniejsze wypadki pożyczania kilkudziesiÄ™ciu tysiÄ™cy zÅ‚otych pod zastaw nieruchomoÅ›ci, gdzie wymogiem staje siÄ™ uprzednie spisanie aktu notarialnego przenoszÄ…cego wÅ‚asność mieszkania, domu, czy gruntu na rzecz pożyczkodawcy z chwilÄ… nieterminowej spÅ‚aty kolejnej raty pożyczki.
Zamysł ochrony konsumentów, jak więc widać wymaga naprawy. Można sądzić, że kolejne zmiany wyeliminują nierzetelne instytucje z rynku finansowego. Może się też zdarzyć, że dopasowując się do kolejnych zmian w przepisach pojawią się nowe mechanizmy wyciągania pieniędzy od nieświadomych niczego klientów. Najważniejsze byśmy sami potrafili ocenić naszą zdolność spłaty kredytu i to, czy warunki na jakich jest nam proponowany kredyt są jasne. Może też warto wprowadzić do nas wzorce z islamu, wówczas lichwa przestałaby być jakimkolwiek problemem.
Pożyczka pod zastaw · Informacje · Przepisy antylichwiarskie